Verbod op private equity in de zorg?

De recente problemen bij huisartsenketen Co-Med hebben de publieke discussie over de rol van private equity in de zorg stevig aangewakkerd. Ongeveer gelijktijdig is door de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) een kamerbrief gestuurd waarin wordt gereageerd op de uitkomst van het onderzoek dat EY in opdracht van het ministerie heeft gedaan naar de rol van private equity in de zorg. In die brief wordt geconcludeerd dat er onvoldoende aanknopingspunten zijn om zorgaanbieders te verbieden om hun kapitaalbehoefte te dekken met investeringsmiddelen van private equity partijen. Wel worden aangescherpte regels en verbeterd toezicht voorgesteld om misstanden te voorkomen.

Aanleiding onderzoek EY

Al gedurende langere tijd worden zorgen geuit over private equity belangen in de zorgsector. Een veel geuite vrees is dat (publiek) geld uit de zorg wegstroomt naar commerciële investeerders die vooral (hun eigen) financiële belangen nastreven. De zorg is dat dit uiteindelijk ten koste gaat van de continuïteit, kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid van zorg. In de afgelopen jaren zijn gelet daarop verschillende moties aangenomen in de Tweede Kamer die strekken tot beperking van private equity investeringen in de zorg of zelfs een totaalverbod. Tijdens een Kamerdebat in april 2024 stelde de minister zich hierover echter terughoudend op. Volgens haar zijn er voldoende mogelijkheden om de mogelijke risico’s met minder ingrijpende maatregelen te beperken. Dit standpunt wordt nu ondersteund door het rapport van EY.  

Inzichten uit het EY Rapport

EY onderzocht de omvang en effecten van private equity financiering in verschillende sectoren van de zorg. Het rapport toont aan dat er in totaal 35 private equity partijen actief zijn in de zorg, met een relatief groot aandeel in de mondzorg (22%) en een klein aandeel in de huisartsenzorg (minder dan 1%). Uit de bevindingen van EY blijkt dat er geen significante verschillen zijn tussen zorginstellingen met en zonder private equity participatie op het gebied van kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid van zorg.

Aanscherping regelgeving

Hoewel een algeheel verbod volgens de minister dus niet wenselijk is, wordt wel gesignaleerd dat commerciële zorgaanbieders die zich vooral door financiële motieven laten leiden een risico vormen voor de patiëntenzorg. Daarom wordt ingezet op diverse maatregelen om de sector beter te reguleren. Een wetsvoorstel dat momenteel voorligt, heeft tot doel om winstuitkeringen te reguleren en het toezicht op de financiële bedrijfsvoering van zorginstellingen te versterken. De Raad van State heeft zich over dat wetsvoorstel overigens uitermate Daarnaast wordt er gewerkt aan een voorstel dat de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) meer bevoegdheden geeft om fusies en overnames in de zorg strenger en breder te toetsen. Een ander belangrijk wetsvoorstel richt zich op het vergroten van de transparantie in de zorgsector. Vanaf volgend jaar zullen aanzienlijk meer zorgaanbieders hun jaarverantwoordingen openbaar moeten maken. Deze uitgebreide verantwoordingseisen zijn bedoeld om meer inzicht te geven in de bedrijfsstructuren van zorgorganisaties, wat bijdraagt aan meer transparantie en controleerbaarheid van de sector.

Hoe nu verder?

Het is de vraag hoe het nieuwe kabinet het private equity dossier in de zorg verder zal oppakken. Hoe dan ook dienen marktpartijen er in onze ogen rekening te houden met strengere regulering en verdere versteviging van het toezicht. Wij zullen de ontwikkelingen blijven volgen en u daarvan op de hoogte houden.

Heeft u vragen over deze blog of over andere zorg gerelateerde onderwerpen? Neem dan gerust contact op.