Maarten ten Kate, Jorinde Boekhorst - 29-04-2024

Meer flexibiliteit voor IGJ bij afhandeling meldingen zorgaanbieders

Op grond van de Wet kwaliteit, klachten en geschillen in de zorg (Wkkgz) moeten zorgaanbieders onverwijld melding doen bij de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) van calamiteiten, geweld in de zorgrelatie en ontslag wegens disfunctioneren. Het betreft duizenden meldingen per jaar. Recent is een wijziging van het Uitvoeringsbesluit Wkkgz ter consultatie aan de markt voorgelegd (het wijzigingsvoorstel) op grond waarvan de IGJ meer flexibiliteit krijgt bij de afhandeling van deze meldingen. Daarmee wordt enerzijds beoogd dat de IGJ haar capaciteit effectiever in kan zetten en anderzijds dat zorgaanbieders zich meer kunnen richten op het leren van gemaakte fouten.

Aanleiding tot het wijzigingsvoorstel

Het wijzigingsvoorstel is ter consultatie voorgelegd naar aanleiding van een evaluatie van de Wkkgz door ZonMw. Uit deze evaluatie bleek onder andere dat de meldplichten, vooral de meldplicht bij calamiteiten, een aanzienlijke belasting vormen voor zowel IGJ als de zorgaanbieders.

Volgens de evaluatie wordt er veel nadruk gelegd op het correct melden en onderzoeken van calamiteiten en is er te weinig aandacht voor het proces van leren van gemaakte fouten. De onderzoekers concludeerden ook dat veel zorgaanbieders inmiddels erg bedreven zijn in het uitvoeren calamiteitenonderzoeken en goed weten wat de IGJ horen wil. Dit komt de effectiviteit van deze onderzoeken voor het verbeteren van de kwaliteit van zorg en patiëntveiligheid niet ten goede. Het evaluatierapport noemt deze trend een vorm van "ritualisering".

In de evaluatie wordt geconcludeerd dat wijziging van het Uitvoeringsbesluit Wkkgz nodig is om te komen tot meer toezicht op maat ten aanzien van meldingen. In dat kader kan volgens ZonMw meer flexibiliteit voor de IGJ worden geboden bij afhandeling van meldingen, zonder in te boeten op de veiligheid of de kwaliteit van zorg of het belang van de cliënt. Op die manier kan de IGJ haar toezichtcapaciteit uiteindelijk ook effectiever inzetten.

Belangrijkste wijzigingen

Het voorstel brengt geen veranderingen aan in de meldplichten van zorgaanbieders onder de Wkkgz. Zorgaanbieders blijven verplicht calamiteiten, geweld in de zorgrelatie en ontslag wegens disfunctioneren onverwijld aan de IGJ te melden. Wat wel verandert, is de afhandeling van deze meldingen door de IGJ. De belangrijkste voorgestelde wijzigingen zijn:

  • bij de afhandelingen van de calamiteitenmeldingen hoeft de IGJ niet meer in alle gevallen het integrale onderzoeksrapport van de zorgaanbieder te ontvangen en te beoordelen. De IGJ krijgt met het wijzigingsvoorstel de mogelijkheid om te differentiëren in de wijze waarop zij de meldingen afhandelt;
  • bij een melding van ontslag bij disfunctioneren volgt niet langer in alle gevallen een nader onderzoek door de IGJ, zoals nu wel het geval is. Ook hoeft de BIG-geregistreerde zorgverlener niet altijd meer een uitnodiging te krijgen voor een gesprek.

Heeft u vragen over deze blog of over andere zorg gerelateerde onderwerpen? Neem dan gerust contact op.